Dlaczego wybór firmy jest kluczowy?
Rynek odnawialnych źródeł energii dla klientów indywidualnych w Polsce, mimo że po latach intensywnego rozwoju wkracza w fazę stabilizacji, nadal oferuje ogromne możliwości dla prosumentów rozważających inwestycję w instalacje fotowoltaiczne, pompy ciepła czy systemy magazynowania energii. Na koniec czerwca 2025 roku liczba wszystkich mikroinstalacji przyłączonych do sieci dystrybucyjnej OSD wyniosła blisko milion 586 tysięcy, a ich moc ponad 13,1 GW. (źródło danych: Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej).
Jednak dla przeciętnego klienta indywidualnego najważniejsze nie są statystyki rynkowe, lecz praktyczne pytanie: jak wybrać firmę instalacyjną, która wykona inwestycję profesjonalnie, terminowo i uczciwie? Rosnące ceny energii oraz dostępność programów wsparcia sprawiają, że coraz więcej właścicieli domów rozważa instalację OZE, ale jednocześnie rynek wypełnia się firmami o różnej reputacji i kompetencjach.
Najczęstsze problemy właścicieli domów z wykonawcami
Niestety, wraz z rozwojem branży pojawiły się również podmioty nierzetelne. Konsumenci zgłaszają problemy z wadliwymi instalacjami, brakiem serwisu, a nawet znikaniem firm tuż po zakończeniu montażu. Niestety sektor energetyki odnawialnej należy do tych, gdzie najczęściej dochodzi do praktyk naruszających prawa konsumentów.
Do najczęstszych problemów należą:
- instalacje wykonane niezgodnie z projektem lub normami bezpieczeństwa
- użycie komponentów niższej jakości niż zamówione
- brak odpowiedniego wsparcia serwisowego po zakończeniu prac
- problemy z uruchomieniem rozliczenia z operatorem sieci
- nieprawidłowe dokumentacje przekazane do urzędów
Co możesz zyskać i stracić przy złym wyborze
Wybór właściwej firmy instalacyjnej to decyzja, która wpłynie na funkcjonowanie i rentowność waszej instalacji przez kolejne 20-25 lat. Źle dobrana firma może oznaczać nie tylko straty finansowe, ale także problemy z bezpieczeństwem, utratę gwarancji czy kłopoty prawne z urzędami.
Prawidłowy wybór to gwarancja instalacji, która będzie generować oszczędności zgodnie z przewidywaniami, działać bezawaryjnie i przynosić satysfakcję z dobrze zainwestowanych pieniędzy.
Poznaj rynek firm instalacyjnych OZE w Polsce
Kto działa na rynku – od jednoosobowych firm po korporacje
Polski rynek instalacji OZE charakteryzuje się ogromną różnorodnością wykonawców. Działają tu zarówno małe firmy monterskie, gdzie właściciel zatrudnia ok. 2-3 osoby, które samodzielnie wykonują montaże, jak i duże korporacje z rozbudowanym zespołem, w których funkcjonują różne działy: sprzedażowe, marketingowe, serwisowe itd. Każdy model ma swoje zalety i wady.
Małe firmy często oferują bardziej spersonalizowaną obsługę i konkurencyjne ceny, ale mogą mieć ograniczony zasięg działania i mniejsze możliwości finansowe na wypadek problemów.
Duże firmy zapewniają stabilność i szeroki zakres usług, ale czasem kosztem elastyczności i indywidualnego podejścia do klienta. Większe firmy zazwyczaj delegują montaże do zewnętrznych instalatorów. W przypadku wyboru takiej firmy zachęcam, aby dopytać o kwalifikacje i doświadczenie osób mających wykonać montaż instalacji w Twoim domu. Ale o tym później.
Typowe modele biznesowe wykonawców
Na rynku spotkasz różne modele działania firm:
- Pełna obsługa – od projektu przez montaż, aż po serwis + obsługa dofinansowań dla klientów
- Montażyści specjalistyczni – tylko instalacja, dokumentację np. do dofinansowań przygotowujesz samodzielnie
- Franczyzy – lokalne firmy działające pod marką większej sieci
Gdzie szukać firm instalacyjnych
Najlepsze źródła to:
- rekomendacje od znajomych z instalacjami OZE
- specjalistyczne portale branżowe z weryfikowanymi firmami
- targi i wydarzenia branżowe
- strony internetowe producentów urządzeń z listami autoryzowanych instalatorów
Jeśli skontaktuje się z Tobą firma pozyskująca klientów wyłącznie przez telemarketing czy wizyty door to door – zweryfikuj ją, zgodnie z naszą rekomendowaną listą kontrolną, którą przedstawiłam w drugiej części artykułu.
Podstawowe sprawdzenia – pierwsze kroki weryfikacji
- Dokumenty, które musisz sprawdzić:
Wpis do CEIDG lub KRS
Każda firma musi być zarejestrowana. W przypadku jednoosobowej działalności sprawdź wpis w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), a dla spółek – w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Zwróć uwagę na:
- datę rozpoczęcia działalności
- czy działalność nie została zawieszona
- czy przedmiot działalności obejmuje prace elektryczne i OZE
Wymagane uprawnienia i certyfikaty instalatorów
Instalatorzy muszą posiadać:
- uprawnienia elektryczne SEP do 1 kV, grupa G1 – dla urządzeń, instalacji i sieci elektrycznych
- uprawnienia SEP grupa G2 – dla urządzeń cieplnych
- certyfikaty konkretnych producentów (dla zachowania gwarancji)
- aktualne szkolenia BHP
- ewentualnie certyfikat UDT w zakresie odnawialnych źródeł energii (fotowoltaika, pompy ciepła)
- w przypadku pomp ciepła typu split: f-gazy oraz „f-gazy na firmę”
Ubezpieczenie OC działalności gospodarczej
Firma powinna posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej o wysokości minimum 100 000 zł, a najlepiej znacznie więcej. Poproś o okazanie polisy.
- Referencje i doświadczenie na rynku
Jak sprawdzić realne doświadczenie firmy
Nie wystarczy samo istnienie firmy od kilku lat. Sprawdź:
- liczbę wykonanych instalacji (szczególnie podobnych do twojej)
- czy firma ma doświadczenie z twoim typem dachu/budynku
- czy firma ma doświadczenie w montażu wszystkich OZE, które zamierzasz u siebie zamontować, czyli np. fotowoltaika, pompy ciepła, magazyny energii
Portfolio realizacji – na co zwracać uwagę
Poproś o portfolio z realizacjami z ostatnich 2-3 lat. Zwróć uwagę na:
- jakość wykonania estetycznego (prowadzenie okablowania, montaż konstrukcji)
- różnorodność projektów
- czy firma potrafi wykonać instalacje na różnych typach dachów
Kontakt z poprzednimi klientami
Dobra firma chętnie udostępni kontakty do swoich klientów. Zapytaj poprzednich klientów o:
- terminowość realizacji
- jakość komunikacji
- ewentualne problemy po uruchomieniu i reakcję firmy
- czy poleciliby tę firmę
Ocena wiarygodności finansowej – czy firma nie zbankrutuje?
Sprawdzenie kondycji finansowej w publicznych bazach
Skorzystaj z:
- Biura Informacji Gospodarczej – raporty o płynności finansowej
- Krajowego Rejestru Długów – czy firma ma zaległości
- Sądu i Wydziału Gospodarczego – czy nie toczą się postępowania upadłościowe
Sygnały ostrzegawcze dotyczące płynności finansowej
Uważaj na firmy, które:
- wymagają pełnej przedpłaty przed rozpoczęciem prac
- mają bardzo niskie ceny w porównaniu do konkurencji
- naciskają na natychmiastowe podpisanie umowy
- działają krótko, ale realizują bardzo dużą liczbę projektów
Czym różni się młoda firma od niestabilnej
Młoda, ale solidna firma:
- ma doświadczonych założycieli z branży
- rozpoczyna działalność stopniowo, budując reputację
- inwestuje w szkolenia i certyfikaty
- ma realistyczne ceny rynkowe
Jakość produktów i technologii – co oferuje firma?
- Współpraca z producentami
Autoryzowani partnerzy vs. importerzy
Autoryzowani partnerzy oferują:
- pełną gwarancję producenta
- dostęp do najnowszych produktów
- wsparcie techniczne od producenta
- szkolenia dla instalatorów
Importerzy mogą oferować atrakcyjniejsze ceny, ale często kosztem ograniczonej gwarancji czy problemów z serwisem.
Gwarancje na urządzenia
Zwróć uwagę na długość i warunki gwaracji. Standardowe gwarancje to:
- Moduły PV: 12 lat na produkt, 25 lat na wydajność
- Inwertery: 5-10 lat z możliwością przedłużenia
- Konstrukcje montażowe: 10-15 lat
- Instalacja: minimum 2 lata
- Nowoczesność i efektywność rozwiązań
Dobra firma powinna:
- oferować moduły o mocy minimum 400W+
- proponować inwertery z optymalizatorami lub mikrofalowniki w trudnych warunkach
- uwzględniać możliwość późniejszego dodania magazynu energii
- sugerować systemy monitoringu produkcji energii
Proces współpracy – od pierwszego kontaktu do odbioru instalacji
- Wycena i wizyta techniczna
Co powinna obejmować darmowa wycena
- analiza rachunków za energię z ostatnich 12 miesięcy
- pomiar dachu lub analiza planów budynku
- propozycja optymalnej konfiguracji instalacji
- symulacja produkcji energii
- kalkulacja zwrotu z inwestycji
Wizyta techniczna – kluczowe elementy audytu
Profesjonalny audyt obejmuje:
- ocenę stanu konstrukcji dachu
- analizę nasłonecznienia (uwzględnienie zacienienia)
- sprawdzenie instalacji elektrycznej w budynku
- ustalenie optymalnej lokalizacji inwertera i licznika
- identyfikację ewentualnych problemów technicznych
- Oferta i umowa – na co uważać
Elementy rzetelnej oferty handlowej
Kompletna oferta zawiera:
- szczegółową specyfikację wszystkich komponentów (producent, model, parametry)
- schemat rozmieszczenia paneli na dachu
- przewidywaną roczną produkcję energii
- kalkulację oszczędności
- harmonogram płatności i realizacji
Najważniejsze zapisy w umowie
Sprawdź, czy umowa zawiera:
- dokładny opis zakresu prac
- terminy realizacji z karami umownymi za opóźnienia
- warunki gwarancji i reklamacji
- procedury odbioru instalacji
- odpowiedzialność za uzyskanie pozwoleń i przyłączenie do sieci
- Realizacja projektu – kontrola jakości
Profesjonalny montaż – standardy i normy
Zwróć uwagę na:
- prawidłowe zabezpieczenie dachu przed przeciekaniem
- estetyczne prowadzenie okablowania
- zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń elektrycznych
- umieszczenie napisów informacyjnych i ostrzegawczych
Odbiór instalacji – lista kontrolna
Przed odbiorem sprawdź:
- czy wszystkie moduły fotowoltaiczne są zamontowane zgodnie z projektem
- działanie systemu monitoringu
- kompletność dokumentacji (gwarancje, instrukcje obsługi)
Serwis i wsparcie – co dzieje się po montażu?
Gwarancja i serwis – różnice i uprawnienia
Gwarancja na instalację to minimum 2 lata, ale dobra firma oferuje:
- przeglądy okresowe
- monitoring zdalny działania systemu
- szybką reakcję na awarie (max 48 godzin)
- transparentną politykę kosztów po okresie gwarancyjnym
Dostępność pomocy technicznej
Sprawdź, czy firma oferuje:
- infolinię techniczną w godzinach pracy
- zdalną diagnostykę problemów
- sieć serwisową w twoim regionie
- zastępstwo na czas urlopów kluczowych osób
Dofinansowania i finansowanie – praktyczna pomoc
Pomoc w uzyskaniu dotacji i ulg podatkowych
Profesjonalna firma powinna:
- informować o dostępnych programach wsparcia
- pomagać w wypełnieniu wniosków
- dostarczać wymagane dokumenty i certyfikaty
- informować o ulgach podatkowych
Możliwości finansowania instalacji
Sprawdź, czy firma współpracuje z:
- bankami oferującymi kredyty na OZE
- firmami leasingowymi
Rozliczenia z operatorem sieci – wsparcie firmy
Dobra firma pomoże z:
- złożeniem wniosku o przyłączenie
- procesem uruchomienia rozliczeń prosumenckich
- konfiguracją licznika dwukierunkowego
- pierwszym rozliczeniem z operatorem
Czerwone flagi – sygnały alarmowe, których unikać
Praktyki nieuczciwych firm instalacyjnych
Unikaj firm, które:
- oferują ceny znacznie niższe od rynkowych (różnica powyżej 20-30%)
- wymagają pełnej przedpłaty przed rozpoczęciem prac
- nie mają stałej siedziby lub działają wyłącznie mobilnie
- nie mogą przedstawić referencji od poprzednich klientów
- nie posiadają odpowiednich uprawnień i certyfikatów
Najczęstsze oszustwa na rynku OZE
Ostrzeżenia przed:
- obietnicami „darmowej energii” bez wyjaśnienia kosztów
- firmami oferującymi instalacje „na próbę”
- sprzedażą door to door z presją czasową
- ukrywaniem rzeczywistych kosztów dodatkowych
- nierealnymi prognozami zwrotu z inwestycji
Oferty „za piękne, aby były prawdziwe”
Sprawdź szczególnie oferty, które:
- obiecują zwrot inwestycji w mniej niż 5 lat
- gwarantują określone oszczędności bez analizy zużycia energii
- oferują instalacje znacznie poniżej kosztu komponentów
- zawierają ukryte koszty wykryte dopiero w umowie
Twoja lista kontrolna – przewodnik krok po kroku
20 pytań, które musisz zadać firmie instalacyjnej
- Od jak dawna firma działa na rynku OZE?
- Ile instalacji podobnych do mojej wykonaliście?
- Jakie posiadacie uprawnienia i certyfikaty?
- Czy mogę skontaktować się z poprzednimi klientami?
- Jakie marki urządzeń polecacie i dlaczego?
- Jak wygląda proces gwarancji i reklamacji?
- Czy oferujecie serwis posprzedażowy?
- Jak długo trwa realizacja projektu?
- Kto będzie wykonywał montaż?
- Jakie dokumenty otrzymam po zakończeniu prac?
- Czy pomagacie z formalnościami urzędowymi?
- Ile wynosi rzeczywista produkcja podobnych instalacji?
- Czy oferujecie finansowanie lub pomoc z dotacjami?
- Co się stanie, jeśli firma przestanie działać?
- Jak często należy serwisować instalację?
- Czy instalacja wymaga jakiejkolwiek obsługi z mojej strony?
- Jak monitorować działanie systemu?
- Co robić w przypadku awarii?
- Czy mogę rozbudować instalację w przyszłości?
- Jakie są dodatkowe koszty poza ceną instalacji?
Dokumenty do sprawdzenia przed podpisaniem umowy
- wpis w CEIDG lub KRS
- polisa ubezpieczenia OC
- certyfikaty i uprawnienia instalatorów
- portfolio z referencjami
- dokładna specyfikacja techniczna
- warunki gwarancji
- harmonogram płatności
Twój plan działania
Najważniejsze zasady wyboru wykonawcy
- Nie kieruj się tylko ceną – zbyt niska cena często oznacza oszczędności na jakości
- Sprawdź referencje – porozmawiaj z poprzednimi klientami
- Weryfikuj dokumenty – uprawnienia, ubezpieczenia, certyfikaty
- Wybieraj doświadczonych – min. 3 lata na rynku OZE
- Czytaj umowy – wszystkie warunki powinny być jasno określone
- Zachowaj ostrożność – unikaj presji czasowej i 100% przedpłat
Pierwsze kroki po przeczytaniu artykułu
- Przygotuj analizę swoich rachunków za energię z ostatnich 12 miesięcy
- Określ budżet na inwestycję
- Stwórz listę 3-5 firm do sprawdzenia
- Poproś o wizyty techniczne i oferty
- Skorzystaj z listy kontrolnej przy wyborze
- Nie podpisuj umowy od razu – przemyśl decyzję przez kilka dni. Pamiętaj, nie musisz się od razu decydować na zakup!
Pamiętaj: dobrze wybrana firma instalacyjna to gwarancja udanej inwestycji, która będzie cię cieszyć przez następne dwie dekady.
Przydatne kontakty i źródła informacji
Bazy danych firm i certyfikatów
- SEP (Stowarzyszenie Elektryków Polskich) – baza uprawnień elektrycznych
- UDT – lista akredytowanych instalatorów OZE – https://www.udt.gov.pl/wykazy/rejestr-certyfikowanych-instalatorow-oze.html?INST-OZE
Instytucje kontrolne i organizacje konsumenckie
- UOKiK – w przypadku praktyk naruszających prawa konsumentów
- URE (Urząd Regulacji Energetyki) – kwestie przyłączeń i rozliczeń
Podsumowując, wybór firmy instalacyjnej, czy to do montażu fotowoltaiki, pomp ciepła, czy magazynów energii jest ważnym przedsięwzięciem, na który warto poświęcić czas, aby prawidłowo zweryfikować jej rzetelność i jakość. Mam nadzieję, że checklista przedstawiona w artykule pomoże Ci, drogi czytelniku, w odpowiednim sprawdzeniu firmy, która będzie realizowała Twoją inwestycję. Zachęcam także do pobrania bezpłatnej listy kontrolnej, która pomoże w wyborze odpowiedniej firmy instalacyjnej.
Obserwujcie nas, gdyż już niedługo ruszamy z kampanią, która ma na celu edukację inwestorów na temat kryteriów wyboru profesjonalnych firm instalacyjnych w branży OZE oraz zwiększenie standardów jakości w branży.
Pobierz bezpłatnie Listę kontrolną – „Wybór instalatora OZE” w formacie PDF – https://bit.ly/417Zky3
Anna Faltus
Przedsiębiorczyni, która swoją działalność realizuje w branży odnawialnych źródeł energii. Właścicielka marek takich jak: Szkolenia OZE, Akademia OZE, w ramach których organizuje specjalistyczne szkolenia w zakresie odnawialnych źródeł energii oraz łączy kontakty w branży OZE. Inicjatorka i pomysłodawczyni projektu Magazyn Portal OZE – online’owego magazynu edukacyjno-informacyjnego upowszechniającego dostęp do wiedzy eksperckiej w zakresie OZE. Organizatorka międzynarodowej konferencji połączonej z targami wystawienniczymi ONLINE PV Conference&Expo skierowanej do branży fotowoltaicznej, konferencji PV SALES LAB oraz cyklu eventów Portal OZE Partners Day. Współpracuje z szerokim gronem ekspertów z branży OZE, skupia się na rzetelnym i merytorycznym przekazaniu wiedzy teoretycznej i praktycznej. Doradca w zakresie przedsiębiorczości, rozwoju firm oraz opracowania strategii marketingowych.